ΒΙΟΛΕΤΑ [YENOVKIAN] ΚΑΚΟΜΑΝΩΛΗ

1942

Γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου σε οικογένεια μουσικών. Παππούς της ήταν ο διάσημος συνθέτης, δάσκαλος και βιολιστής Vahram Yenovkian. Πατέρας της ο γνωστός και εξαίρετος μουσικός Αλέκος Κακομανώλης και μητέρα της η μουσικός και εξαίρετη πιανίστα Vergine Yenovkian Κακομανώλη.

Σε ηλικία τριών χρόνων άρχισε μαθήματα πιάνου με τη μητέρα της Vergine Yenovkian-Κακομανώλη. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής της φύσης διαδραμάτισε όλος της ο οικογενειακός περίγυρος που αποτελείτο από γονείς μουσικούς, θείους και θείες μουσικούς και ειδικότερα τον συνθέτη Sιroun Yenovkian και από τον παππού της μουσικοσυνθέτη Vahram Yenovkian.

Φοίτησε στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου σπούδασε Ελληνική Φιλολογία στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών και παράλληλα στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, όπου είχε την ευκαιρία, μεταξύ άλλων, να έχει ως καθηγητές της δυο γνωστά ονόματα στο χώρο της μουσικής, την Ήβη Πανά στο πιάνο και τον Μιχάλη Βούρτση στην αρμονία. Συνέχισε τα μαθήματα αρμονίας και διεύθυνσης χορωδίας με τον μουσουργό και μαθητή του Σόλωνα Μιχαηλίδη Ανδρέα Χαραλάμπους.

Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της ως Φιλόλογος, δίδαξε σε πολλά σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου και αργότερα ως Βοηθός Διευθύντρια Α΄. Κατά τη διάρκεια της καθηγητικής της πορείας παρακολούθησε σεμινάρια στα πιο κάτω θέματα:

  • Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού, Ιστορίας, Αρχαίων Ελληνικών, Θεάτρου και Μουσικής που οργάνωσε κατά καιρούς το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.
  • Σεμινάριο Πολιτικής Αγωγής του Συμβουλίου της Ευρώπης στην Οξφόρδη.
  • Σεμινάρια για Καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού.
  • Σεμινάρια για διεύθυνση χορωδίας από την Αμερικανίδα μαέστρο Tamara Brooks,τους γνωστούς Έλληνες μαέστρους Αντώνη Κοντογεωργίου, Χρίστο Κάβουρα, Νίκο Ευθυμιάδη και στο καλοκαιρινό φεστιβάλ του Salzburg το 1973.

Έχει παρακολουθήσει συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και άλλα καλλιτεχνικά δρώμενα στο Φεστιβάλ Αθηνών, Saltsburg, Λονδίνου, Βουδαπέστης , Πράγας, Κύπρου και αλλού.

Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της σε Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης οργάνωσε με τους μαθητές της πληθώρα θεατρικών παραστάσεων, εκθέσεων, μουσικών, ποιητικών και άλλων εκδηλώσεων. Επίσης υπήρξε συντονίστρια σε πολλά καλλιτεχνικά δρώμενα των Σχολείων στα οποία υπηρέτησε.

Το 1966-67 Διετέλεσε Μαέστρος της Φοιτητικής Χορωδίας Κοριτσιών του Μεγάλου Βασιλείου στην Αθήνα.

Το 1968-69 Ίδρυσε και διετέλεσε μαέστρος της μαθητικής χορωδίας Κοριτσιών στη Λεμεσό Κύπρου την οποία ίδρυσε η ίδια.

Το 1977 Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της πρώτης Παιδικής Χορωδίας Ομίλων της Κύπρου υπό την αιγίδα του Πνευματικού Ομίλου Λεμεσού της οποίας υπήρξε μαέστρος μέχρι του 2002.

Το 1987 Πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Φωνητικού Συγκροτήματος «Μελωδία» του Πνευματικού Ομίλου Λεμεσού το οποίο διευθύνει μέχρι σήμερα.

Το 1992 έγινε επίσημο μέλος του διεθνούς οργανισμού PRS [ Performing Right Society ].

To 2002 πρωτοστάτησε στην ίδρυση της χορωδίας του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ευαγόρας Παλληκαρίδης» Πάφου της οποίας υπήρξε μαέστρος μέχρι το 2009.

Είναι Καλλιτεχνική Διευθύντρια όλων των μεγάλων παραγωγών και συναυλιών του Πνευματικού Ομίλου Λεμεσού από το 1977 μέχρι σήμερα, 2022.

Έχει συνεργασθεί με τον συνθέτη και ενορχηστρωτή Κώστα Κακογιάννη και Στέλιο Πισή του οποίου έργα έχει εναρμονίσει.

Έχει συνεργασθεί στενά με την Κυπρία συνθέτρια Αναστασία Guy και έχει επεξεργασθεί για χορωδία πάρα πολλές συνθέσεις της.

Έχει καταγράψει σε μουσικά προγράμματα επάνω από 500 τραγούδια τα οποία επεξεργάσθηκε για δίφωνη, τρίφωνη και τετράφωνη χορωδία. Τα περισσότερα από αυτά εκτελέσθηκαν από τα τρία χορωδιακά σχήματα των οποίων υπήρξε μαέστρος.

Έχει μελοποιήσει ποιήματα των πιο κάτω ποιητών:

Διονυσίου Σολωμού, Κωνσταντίνου Καβάφη, Οδυσσέα Ελύτη, Ανδρέα Παστελλά Γλαύκου Αλιθέρση, Γιάννη Λεύκη, Θεοκλή Κουγιάλη, Γιώργου Χριστοφόρου, Αναστασίας Guy, Μόνας Σαββίδου-Θεοδούλου και Ιουλίας Βασιλέα-Παχνιώτου.

Το 1991 κυκλοφόρησε την ποιητική της συλλογή «Ημιτόνια», τα καθαρά έσοδα της οποίας προσφέρθηκαν για ενίσχυση του Πνευματικού Ομίλου Λεμεσού και η οποία εξαντλήθηκε την ίδια χρονιά που εκδόθηκε. Από αυτή τη συλλογή έχουν μελοποιήσει ποιήματα οι πιο κάτω μουσικοί: Siroun Yenovkian, Αναστάσης Πόλης, Αναστασία Guy κ.ά. Το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο Ελλαδίτης καλλιτέχνης Βασίλης Βαγιάννης. Τα «Ημιτόνια» επανεκδόθηκαν εφέτος, Αύγουστο του 2023 από τις Εκδόσεις «Όστρια» στην Αθήνα.

Το 1995 πρωτοστάτησε στην επαναδραστηριοποίηση του Λογοτεχνικού Τμήματος του Πνευματικού Ομίλου Λεμεσού και κατάφερε σε συνεργασία με Λεμεσιανούς ποιητές να παρουσιαστεί το έργο τους στην Αίθουσα Τελετών του Συνεργατικού Ταμιευτηρίου και στο «Παττίχειο» Δημοτικό Θέατρο Λεμεσού, στις Αίθουσες Τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών. Τα βράδια των εκδηλώσεων παρουσιάσθηκε και έκθεση των έργων των αντίστοιχων λογοτεχνών. Οι βραδιές συνοδεύονταν από έργα Κυπρίων συνθετών από το Φωνητικό Συγκρότημα «Μελωδία» υπό τη διεύθυνση της ίδιας.

Συνεργάσθηκε στενά με τους Πανεπιστημιακούς Καθηγητές Διομήδη Μαρκουλή, Φώτιο Δημητρακόπουλο, Μίμη Σοφοκλέους, Δέσποινα Κολλιοπούλου και άλλους.

Το 1978 Πρωτοστάτησε στην καθιέρωση του θεσμού των Συναντήσεων Χορωδιών που πρώτος Παγκύπρια ξεκίνησε να οργανώνει ο Πνευματικός Όμιλος και συνεχίσθηκε για δέκα χρόνια. Ήταν τότε που μετακλήθηκε από την Αμερική η Aμερικανίδα μαέστρος Tamara Brooks με την οποία συνεργάσθηκε στενά.

Σε συναυλιακό επίπεδο συνεργάσθηκε με επαγγελματίες καταξιωμένους μουσικούς και συνθέτες μερικοί από τους οποίου είναι οι πιο κάτω: Αναστασία Guy, Κώστας Κακογιάννης, Σάββας Σάββα, Γιάννης Μπράβος, Δημήτρης Παπαποστόλου, Στέφανος Κορκολλής και Παντελής Θαλασσινός. Επίσης με τους μουσικούς Francis Guy, David Yenovkian, Νεοκλή Νεοφυτίδη, Αναστάση Πόλη, Μαριλίζα Παπαδούρη, Αντριάνα Σεργίδου, Δημήτρη Παπαγγελίδη, Ιωάννα-Μαρία Γαλανού, τις αδελφές Καραπατάκη, τον Θεόδωρο Κρασίδη, τον Πέτρο Κίζα, και μια πληθώρα άλλων μουσικών.

Επίσης συνεργάσθηκε με τους τραγουδιστές John Μοδινό, Ιόλη Μουστερή, Ρωξάνα Cetali-Μοδινού, Άλεξ Παναγή, Μάριο Ανδρέου, Αθηνά Χαραλαμπίδου, Παντελή Θαλασσινό, Βασίλη Λέκκα, Καλλιόπη Βέττα , Μάριο Βούργο, Καίτη Τάνου και άλλους. Συνεργάσθηκε επίσης στενά με τους ηθοποιούς Χρύσανθο Χρυσάνθου,Μαρία Ιωάννου, Θέα Χριστοδουλίδου και Ηλιάνα Χαλκιά.

Συνεργάσθηκε και συνεχίζει να συνεργάζεται με τον καταξιωμένο Ελλαδίτη ζωγράφο Βασίλη Βαγιάννη σε πολλά επίπεδα. Ο Βαγιάννης σκηνογράφησε μεγάλες παραγωγές του Ομίλου στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου και Θέατρο Ηρώδου του Αττικού, φιλοτέχνησε αρκετά προγράμματα συναυλιών και εξώφυλλα των CD και DVD του Πνευματικού Ομίλου. Το Φωνητικό Συγκρότημα «Μελωδία» διανθίζει με τα τραγούδια του τις εκθέσεις του Βασίλη Βαγιάννη και στη Λεμεσό και στη Λευκωσία τις οποίες διοργανώνει πάντοτε ο Πνευματικός Όμιλος Λεμεσού. Επίσης συνεργάσθηκε με τον Ζωγράφο Ανδρέα Χαραλαμπίδη ο οποίος φιλοτέχνησε προγράμματα και εξώφυλλα CD και DVD του Ομίλου.

Mε τα χορωδιακά σύνολα που διεύθυνε παρουσιάστηκε στους πιο κάτω χώρους:

«Ωδείο Ηρώδου του Αττικού» στην Αθήνα.
Αίθουσα Τελετών «Πολεμικού Μουσείου» Αθηνών.
Αίθουσα Τελετών « Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου» Αθηνών.
Αίθουσα Τελετών «Αριστοτελείου Πανεπιστημίου» Θεσσαλονίκης.
Αρχαίο θέατρο Ασίνης.
Αρχαίο θέατρο Ναυπλίου.
Αμφιθέατρο Ζακύνθου και Κεφαλονιάς.
Αχίλλειο Κέρκυρας [ Κήπος των Μουσών].
Θέατρο «Απόλλων» Σύρου.
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης στην Αθήνα.
Θέατρο «Τριανόν» στην Αθήνα.
Θέατρο «Άνετον» στη Θεσσαλονίκη.
Στην αρχαία Δήλο
Αρχαίο θέατρο «Mdina» Μάλτας.
Αρχαία Εκκλησία «Santa Katarina Kirka» στη Στοκχόλμη Σουηδίας.
Στην Κύπρο, στο αρχαίο Θέατρο Κουρίου, στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου, στο «Παττίχειο» Δημοτικό Θέατρο Λεμεσού, στην Πύλη Αμμοχώστου Λευκωσίας, στο Aμφιθέατρο « Heritage» στη Λεμεσό, στο Δημοτικό Κηποθέατρο Λεμεσού, στο «Ριάλτο» Λεμεσού, στη «Σχολή Τυφλών» Λευκωσίας, στο «Μαρκίδειο Θέατρο» Πάφου και αλλού.

Η Βιολέτα Κακομανώλη έχει τιμηθεί από πολλούς φορείς της Κύπρου και του εξωτερικού μεταξύ των οποίων ο αείμνηστος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος, το Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, οι Πολιτιστικές Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, Ο Δήμος Λεμεσού, o Πνευματικός Όμιλος Λεμεσού, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Ευαγόρας Παλληκαρίδης» Πάφου, ο Δήμος Πάφου κ.ά.